ΑΣΦΑΛΕΣ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2012
Σταματώ την ηλεκτρονική παρενόχληση

Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου και ο ΟΤΕ και η COSMOTE, Χορηγοί των δράσεων Saferinternet.gr & ΥποΣΤΗΡΙΖΩ του Κέντρου, σας προσκαλούν σε διήμερη ανοιχτή εκδήλωση στο "The Mall Athens", την Παρασκευή και το Σάββατο, 10-11 Φεβρουαρίου 2012, για να γιορτάσουμε μαζί την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου 2012. Το σύνθημα της εκδήλωσης: "Ανακαλύψτε τον ψηφιακό κόσμο μαζί... με ασφάλεια!"Η κίνηση αυτή σκοπό έχει να μάθουμε όλοι οι χρήστες πώς να προστατεύουμε την ιδιωτική μας σφαίρα στο Διαδίκτυο, πώς μπορούμε να καταγγείλουμε παράνομο περιεχόμενο ή παράνομη συμπεριφορά, ή πού θα βρούμε βοήθεια όταν τη χρειαζόμαστε αλλά και όποια άλλη πληροφορία χρειαζόμαστε για μια ασφαλή πλοήγηση στο Διαδίκτυο
ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΟΥΜΕ –ΖΗΤΑΜΕ ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥΣ
Αν συναντήσεις στο Διαδίκτυο σελίδες που σε κάνουν να νιώθεις άβολα, σε σοκάρουν ή σε προσβάλλουν, μην διστάζεις! Μπορείς με τη βοήθεια κάποιου ενήλικα να κάνεις μια καταγγελία στη Safeline.. Αν υπάρχουν άτομα που προσπαθούν να σε προσβάλουν και να σε γελοιοποιήσουν μέσω Διαδικτύου…Ή αν πολύ απλά θέλεις να μιλήσεις σε κάποιον για μια δυσάρεστη διαδικτυακή εμπειρία σου…

ΚΙΝΔΥΝΟΙ -ΠΑΓΙΔΕΣ
1. Επικοινωνία & ιδιωτικότητα: τίθεται το ζήτημα τόσο της προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων, όσο και της ορθής και ηθικής επικοινωνίας με τη βοήθεια της τεχνολογίας, καθώς ό, τι και αν κάνουμε στο Διαδίκτυο αφήνει ίχνη.
2. ΑΠΟΠΛΑΝΗΣΗ: Στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την ταυτότητα του συνομιλητή μας, ακόμα και αν βλέπουμε κάποια φωτογραφία του ή χρησιμοποιούμε κάμερα – η χρήση της οποίας δε συνστάται για τους ανήλικους χρήστες καθώς καθιστά των εντοπισμό τους στο φυσικό κόσμο ευκολότερο. Έτσι, πολλοί επιτήδειοι, εκμεταλλευόμενοι το στοιχείο της ανωνυμίας του Διαδικτύου για να προσεγγίσουν ανήλικα παιδιά, δίνουν ψευδή στοιχεία για την ταυτότητά τους και κυρίως για την ηλικία τους. Οι παιδόφιλοι αυτοί ξεκινούν συζητήσεις με τα πιθανά θύματα με σκοπό να αναπτύξουν φιλική σχέση με αυτά και να αποσπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τόπο διαμονής τους, τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και τις σεξουαλικές τους εμπειρίες. Μέσα από την σχέση αυτή προκαλούν σιγά σιγά συζητήσεις σεξουαλικής φύσεως και πολλές φορές οι παιδόφιλοι στέλνουν στα υποψήφια θύματα φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας αλλά και πορνογραφίας ενηλίκων για να δώσουν την αίσθηση ότι αυτό είναι κάτι το αποδεκτό και φυσιολογικό. Η τακτική αυτή χρησιμοποιείται για να υπονομεύσει την απροθυμία των παιδιών στο να λάβουν μέρος σε σεξουαλική επαφή. Χρησιμοποιείται επίσης για να αποτρέψει το θύμα από το να ζητήσει προστασία από τους γονείς και τους δασκάλους του, αφού καταλήγει να νιώθει ένοχο που έχει ανταλλάξει τέτοιου είδους φωτογραφίες.
Συμβουλές
-Το παιδί πρέπει να κατανοήσει ότι σε χώρους όπως τα chat room δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε σίγουροι για την ταυτότητα του άλλου, αν δεν τον γνωρίζουμε προσωπικά στον πραγματικό κόσμο. Επομένως, πρέπει να αντιμετωπίζει τις διαδικτυακές γνωριμίες με αρκετή επιφυλακτικότητα, καθώς ακόμη και τα άτομα που έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη του μπορεί να έχουν σκοπό να το βλάψουν.
-Υπάρχει η δυνατότητα αποθήκευσης των συνομιλιών. Συμβουλεύστε το παιδί να κρατά αντίγραφα συνομιλιών που το έφεραν σε δύσκολη θέση. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για να μπορέσετε να κάνετε κάποια καταγγελία στην περίπτωση που κάποιος προσπαθεί να παρενοχλήσει ένα παιδί.
-Οι γονείς οφείλουν να είναι ενημερωμένοι για τις διαδικτυακές γνωριμίες των παιδιών τους ώστε, όταν παρατηρήσουν κάτι ύποπτο, να μπορέσουν να τα συμβουλέψουν αποτελεσματικά και να δράσουν άμεσα.
3. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΑΡΕΝΟΧΛΗΣΗ (cyberbullying)
· Μέσα σε ένα chat room ή κατά την ανταλλαγή άμεσων μηνυμάτων μπορεί κάποιος να επιχειρήσει να ενοχλήσει, κοροϊδέψει, προσβάλει ή γελοιοποιήσει ένα παιδί. Μπορεί να φτάσει ακόμη και στο σημείο να απειλήσει. . Είναι η επιθετική συμπεριφορά από πρόθεση με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων. Τέτοιου είδους συμπεριφορές μπορεί να κάνουν τα νέα άτομα να νιώθουν μοναχικά, δυστυχή και φοβισμένα, να αισθάνονται ανασφαλή και να πιστεύουν ότι κάτι δεν πάει καλά. Χάνουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και μπορεί να μην θέλουν να ξαναπάνε στο σχολείο ή να θέλουν να απομονωθούν από τις παρέες τους. Επιπλέον, σε ακραίες περιπτώσεις η συνεχής, επίμονη και έντονη παρενόχληση έχει οδηγήσει σε τρομερές συνέπειες όπως η πρόθεση για αυτοκτονία. Περιστατικά παρενόχλησης μεταξύ παιδιών και εφήβων μπορούν να συμβούν με πολύ διαφορετικές μορφές. Δεν εκδηλώνονται μόνο μέσω καυγάδων και επιθετικότητας, αλλά και μέσω διαφορετικών τύπων εκφοβισμού που αφήνουν το θύμα εκτεθειμένο.
§ Μηνύματα με απειλητικό ή προσβλητικό περιεχόμενο.
§ Ανάρτηση προσβλητικών/εξευτελιστικών φωτογραφιών, βίντεο και άλλου υλικού σε ιστοσελίδες όπου και άλλα άτομα έχουν πρόσβαση, όπως για παράδειγμα blogs, ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, fora κ.α.
§ Η διάδοση φημών στο περιβάλλον του θύματος μέσω της χρήσης κινητού, ηλεκτρονικού ταχυδρομείων και μέσω άλλων υπηρεσιών ηλεκτρονικής επικοινωνίας.
ΠΟΙΟΙ ΑΠΕΙΛΟΥΝΤΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ
Οι έφηβοι εμφανίζονται ως η πιο ευάλωτη ηλικιακή ομάδα σε ότι αφορά το φαινόμενο του grooming. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε το 2004 το περιοδικό «Journal of Adolescent Health», το 76% των ατόμων που υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση η οποία ξεκίνησε μέσω διαδικτυακής επικοινωνίας ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα των 13 έως 15 ετών. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών είναι κορίτσια. Κατά την περίοδο της εφηβείας τα νεαρά άτομα εξερευνούν τη σεξουαλικότητά τους και προσπαθούν να ανεξαρτητοποιηθούν, κάνοντας την «προσωπική τους επανάσταση». Αυτή η στάση ανεξαρτησίας και η αναζήτηση νέων γνωριμιών μέσω Διαδικτύου, ως αγαπητού μέσου επικοινωνίας και κοινωνικής δικτύωσης, καθιστούν τους εφήβους την πιο ευαίσθητη ομάδα στο ζήτημα της πορνογραφίας αλλά και της σεξουαλικής παρενόχλησης.

4. ΚΛΟΠΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
Κλοπή ταυτότητας στο Διαδίκτυο ονομάζεται η πρακτική του να χρησιμοποιεί κανείς την εικονική ταυτότητα ενός άλλου ατόμου, δηλαδή να χρησιμοποιεί το όνομα χρήσης (username) και τον κωδικό πρόσβασης (password) του ατόμου αυτού σε διάφορες διαδικτυακές υπηρεσίες, υποδύοντας έτσι το άτομο αυτό. Σκοπός όσων επιχειρούν κλοπή ταυτότητας μπορεί να είναι η οικονομική εξαπάτηση αλλά και ο εξευτελισμός ή η διάδοση φημών για ένα άτομο στο διαδικτυακό του περιβάλλον. Οι συνέπειες και φυσικά οι εκπλήξεις, με τις οποίες μπορεί κανείς να έρθει αντιμέτωπος, είναι πολλαπλές. Μπορεί κανείς να συναντήσει άπρεπα ή προσβλητικά μηνύματα που στέλνονται εξ ονόματός του, σχόλια σε blogs και fora. Σε ό, τι αφορά στους νέους, η κλοπή ταυτότητας τις περισσότερες φορές πραγματοποιείται κατά κύριο λόγο στις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης και γενικά στις εφαρμογές και τα εικονικά περιβάλλοντα στα οποία επικοινωνούν με τους ηλεκτρονικούς τους φίλους. Μπορεί, λοιπόν, κανείς να σφετεριστεί την ταυτότητα ενός ατόμου, είτε υποκλέπτοντας τους κωδικούς πρόσβασης όπως αναφέραμε παραπάνω, είτε ανοίγοντας ένα ψεύτικο προφίλ / λογαριασμό με το όνομα του άλλου ατόμου. Έτσι, πίσω από την κλεμμένη αυτή ταυτότητα, μπορεί να επικοινωνήσει με φίλους του ατόμου αυτού και να αναρτήσει φωτογραφίες και άλλο οπτικοακουστικό υλικό με σκοπό τον εξευτελισμό του ατόμου αυτού ή και τρίτων στο περιβάλλον του.
Θα πρέπει να λάβουμε εδώ υπόψη ότι αυτό το φαινόμενο έχει προεκτάσεις και εκτός του ψηφιακού κόσμου και ο εξευτελισμός ή η περιθωριοποίηση να συνεχίσει και στο προαύλιο του σχολείου ή στην παρέα του παιδιού
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ.
§ Συζητήστε για την ηλεκτρονική παρενόχληση με το παιδί σας και εμπνεύστε του εμπιστοσύνη, ώστε να απευθυνθεί σε εσάς σε περίπτωση που πέσει θύμα της. Μην απαγορεύετε τη χρήση του Διαδικτύου ως αντίδραση σε περιστατικό παρενόχλησης, γιατί αυτό θα αποθαρρύνει το παιδί να σας εμπιστευθεί.
§ Να είστε σε επιφυλακή για ενδείξεις ότι το παιδί σας έχει γίνει στόχος ηλεκτρονικής παρενόχλησης (π.χ. συναισθηματική αναστάτωση, αποφυγή φίλων, σχολείου, δραστηριοτήτων, πτώση επιδόσεων, σχόλια που αντανακλούν διαταραγμένες σχέσεις, είτε ηλεκτρονικά είτε φυσικά).
§ Πείτε στο παιδί να μην απαντά ποτέ σε μηνύματα παρενόχλησης που λαμβάνει. Καλό θα ήταν να τα φυλάξετε, ώστε σε περίπτωση καταγγελίας να μπορείτε να αποδείξετε την παρενόχληση.
§ Μην υποβαθμίζετε το συμβάν. Η παρενόχληση μπορεί να μην μείνει μόνο στο ηλεκτρονικό επίπεδο και να εξελιχθεί σε κάτι πολύ σοβαρό αν δεν δώσετε την πρέπουσα σημασία.
§ Αν η παρενόχληση είναι πολύ σοβαρή και συστηματική, απευθυνθείτε στον πάροχό σας για σύνδεση με το Διαδίκτυο, ή εάν η παρενόχληση λαμβάνει χώρα μέσω κινητού, στην εταιρία κινητής τηλεφωνίας μέσω των γραμμών επικοινωνίας ή της ιστοσελίδας της. Αν το πρόβλημα δεν ξεπεραστεί αλλάξτε αριθμό τηλεφώνου και ενημερώστε την ανοιχτή γραμμή Safeline.
§ Αν το παιδί σας αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα ή προβλήματα συμπεριφοράς, επκοινωνήστε άμεσα με τη Γραμμή Βοηθείας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου στο τηλέφωνο χωρίς χρέωση 800 11 800 15.

ΚΑΝΟΝΕΣ ΚΑΛΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Netiquette

Με τον όρο «Netiquette» (Network Etiquette) ονομάζουμε ένα σύνολο κανόνων για την ειρηνική και φιλική συμβίωση» στους εικονικούς κόσμους. Υπάρχουν τρόποι επικοινωνίας και ενέργειες που θεωρούνται «άπρεπες» και θα πρέπει να αποφεύγονται. Σας παραθέτουμε εδώ κάποιους από τους βασικούς κανόνες:
· Να θυμάστε πάντα ότι στο άλλο άκρο της σύνδεσης βρίσκεται ένας άνθρωπος, και όχι μια μηχανή, άσχετα αν επικοινωνείτε μέσω αυτής. Ποτέ λοιπόν μην ξεχνάτε τον «άνθρωπο». Σκεφθείτε πριν γράψετε κάτι, αν θα το λέγατε με τις ίδιες λέξεις στον παραλήπτη, έχοντας τον μπροστά σας. Σκεφθείτε τα συναισθήματά του. Είναι απίστευτα εύκολο να γίνει παρεξήγηση μέσω ενός email, απλά επειδή ο παραλήπτης δεν μπόρεσε να καταλάβει τον ύφος και το περιεχόμενο του μηνύματός σας. Και φυσικά δεν μπορεί να δει το πρόσωπό σας ούτε να ακούσει τη φωνή σας.
· Ακολουθείτε τους ίδιους κανόνες καλής συμπεριφοράς που έχετε μάθει και στην αληθινή ζωή. Στο Διαδίκτυο ισχύει το ίδιο επίπεδο ηθικής και σωστής συμπεριφοράς.
· Σεβαστείτε τον χρόνο των ατόμων με τα οποία επικοινωνείτε και σεβαστείτε την ταχύτητα σύνδεσης τους στο Διαδίκτυο, που μπορεί να είναι πολύ πιο αργή από τη δική σας. Π.χ., η αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων με μεγάλα αρχεία θα μπορούσε να εμποδίσει ή να επιβραδύνει σημαντικά την παραλαβή αλληλογραφίας του παραλήπτη. Ενημερώστε τον λοιπόν πριν το κάνετε.
· Σεβαστείτε τον ιδιωτικό χώρο των άλλων. Δεν είναι σωστό να διαβάζετε τα emails άλλων, ούτε και να ψάχνετε μέσα στα αρχεία τους. Σκεφθείτε αν θα θέλατε να το κάνουν αυτοί με τα δικά σας μηνύματα και αρχεία.
· Η συγγραφή ενός ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με ΚΕΦΑΛΑΙΑ γράμματα ισοδυναμεί με φωνές. Μην το κάνετε, εκτός και εάν είναι πραγματικά απαραίτητο.
· Η αποστολή αλυσιδωτού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μπορεί να ενοχλήσει το δέκτη, εάν το μήνυμα δεν είναι αρκετά σημαντικό ή δεν έχει να κάνει με κάποιο ανθρωπιστικό σκοπό. Επίσης μπορεί να μπλοκάρει ή να επιβραδύνει το σύστημα ταχυδρομείου του παραλήπτη.
· Εάν στέλνετε το ίδιο μήνυμα σε διαφορετικούς ανθρώπους που δεν ξέρουν ο ένας τον άλλον(ακόμα και αν εσείς του γνωρίζετε όλους), πρέπει να συμπεριλάβετε όλες τις διευθύνσεις στον τομέα «bcc» (blind carbon copy, κρυμμένο αντίγραφο), για να αποφύγετε την δημοσίευση της διεύθυνσης του κάθε παραλήπτη στους άλλους.
· Συγχωρέστε ορθογραφικά ή συντακτικά λάθη, ή ακόμα «χαζές» (κατά την κρίση σας) ερωτήσεις, που κάνουν οι φίλοι σας όταν σας στέλνουν email, δεν είναι τόσο κακό. Όλοι μας ήμασταν κάποτε «πρωτάρηδες» στο Διαδίκτυο, και όλοι μας έχουμε κάνει κάποιο λάθος στο παρελθόν. Δεν πειράζει. Αν θέλετε πάντως να τα επισημάνετε, κάντε το με τρόπο, χωρίς να πληγώσετε τους φίλους σας, και όχι σε δημόσιο διαδικτυακό χώρο.
Πηγή: saferinternet.gr